با شیوع جهانی بیماری کرونا و ویروس کووید-19 ، تعطیلی باشگاههای ورزشی امری اجتناب ناپذیر بود. با اینکه از نظر عموم مردم این رویه یکی از بهترین روشها برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا محسوب می‌شد ولی ورزشکارانی که پیشرفت بدنی آنها به باشگاه وابسته بود در بلاتکلیفی ماندند.
در ظاهر، باشگاه ورزشی مکانی است که افراد فقط برای تمرین ورزشی به آنجا می‌روند اما در واقع اهداف روانشناختی عمیق‌تری پشت این قضیه است. با اینکه باشگاههای بدنسازی در اکثر شهرهای ایران دوباره باز شده‌اند (البته با محدودیتها و مراقبتهی ویژه) اما هنوز در بعضی کشورهای دنیا محدودیتهایی برای باشگاههای بدنسازی باقی مانده است و افراد باید به دنبال جایگزینی برای تمرین کردن در باشگاه باشند.
در این مقاله قصد داریم به اثرات تعطیلی باشگاه های بدنسازی روی سلامت ذهن افراد و ارائه راه‌حلهایی برای حفظ تناسب اندام و انجام فعالیتهای ورزشی بپردازیم. همچنین یک روش خاص ابداعی را توضیح خواهیم داد که چطور در این مواقع با زندگی بدون باشگاه وفق پیدا کنید!
اثرات عمده تعطیلی باشگاههای ورزشی روی سلامت ذهن
اگر به باشگاههای بدنسازی بروید افراد زیادی را خواهید دید که با اهداف مختلفی در حال تمرین کردن هستند. برخی افراد ورزش می‌کنند تا هیکلی تنومند داشته باشند، اما در مقابل کسانی هم هستند که برای کاهش وزن، عضله سازی و افزایش قدرت تمرین می‌کنند.
در ظاهر، اینطور به نظر می‌رسد که باشگاه رفتن عمدتاً برای افزایش فعالیتهای بدنی باشد اما دلایل روانشناختی مختلفی هم وجود دارند که چرا افراد در باشگاه تمرین می‌کنند. فاکتورهای اصلی روانشناختی که افراد را ترغیب به باشگاه رفتن می کند عبارتند از:
- بهبود تصویر بدنی
- عضوی از اجتماع بودن
- مسئولیت پذیر بودن
- افزایش حس تندرستی
- آزاد کردن احساسات فرو خورده
با تعطیلی باشگاههای ورزشی در سراسر جهان، بسیاری از مردم، امکان بروز و اغنای چنین نیازها و تمایلاتی را از دست دادند!
عدم امکان شرکت در اجتماع
یکی از دلایل رفتن به باشگاه این است که افراد حس کنند عضوی از جامعه فعال ورزشی هستند. شما با دیدن افرادی که در باشگاه تمرین می‌کنند انگیزه و انرژی مثبت می‌گیرید. برخی افراد برای باشگاه رفتن خود یک همراه و دوست هم دارند که با او تمرین می‌کنند در نتیجه هر کدام برای دیگری انگیزه ایجاد کرده و در طول تمرینات همراه یکدیگر هستند.
با تعطیلی باشگاههای ورزشی به علت ویروس چینی کرونا! این حس اجتماعی بودن نیز تحت تاثیر منفی قرار گرفته است. بخاطر این پاندمی، بسیاری از افرادی که مرتباً با دوستان خود به باشگاه می‌رفتند و از انرژی مثبتی که در داخل باشگاه وجود داشت حس خوبی دریافت می‌کردند الان احساس تنهایی می‌کنند.
همچنین بخوانید: برنامه تمرین بدنسازی ۵ روزه در خانه ویژه دوران کرونا
تصویر بدنی
دلیل دیگری که افراد به خاطر آن به باشگاه می‌روند بهبود تصویر بدنی و اعتماد به نفس است. شاید این خواسته کمی سطحی و کم اهمیت به نظر برسد اما طبق مطالعات مختلف، بهبود تناسب اندام باعث بهبود تصویر بدنی و خود مهربانی (شفقت به خود) می‌گردد. تعطیلی باشگاهها باعث شد تا بسیاری از افراد نتوانند از طریق تمرین در باشگاه، تصویر بدنی خود را بهبود ببخشند.
حس سلامت و آسایش بدنی
بسیاری از مردم در سطوح سنی مختلف برای بهبود وضعیت سلامت خود به باشگاه می‌روند که این حس تندرستی و سلامت با تناسب اندام هم مرتبط می‌باشد. در واقع تندرستی بدن شامل جنبه‌های مختلفی از تناسب اندام و تأثیر بر روی سلامت جسمانی است.
از جمله این موارد می‌توان به تمرین کردن برای بیمار نشدن، کنترل وزن و جلوگیری از پوکی استخوان اشاره کرد. تعطیلی باشگاههای بدنسازی و نداشتن تمرینات ورزشی، تأثیرات منفی زیادی بر روی سلامت فیزیکی افراد داشته است.
از دست دادن انگیزه
یکی دیگر از عوارض تعطیلی باشگاهها، از دست دادن انگیزه برای ورزش کردن است. بسیاری از افراد برای همراه شدن با افرادی که طرز تفکر مشابه دارند به باشگاه ورزشی می‌روند، کسانی که به دلایلی مشابه به باشگاه آمده‌اند. این دورهمی‌ها، پایه روابط دوستانه پایدار با دیگران و حس اعتماد را شکل می‌دهد که به حفظ انگیزه آنها برای تمرین کردن کمک می‌کند.
برخی افراد باید برای ورزش کردن حتماً باید به باشگاه بروند در غیر این صورت بدون رفتن به باشگاه خیلی سخت بتوانند همیشه به طور منظم و به تنهایی تمرین کنند.
بروز حس خشم و استرس
باشگاه ورزشی معمولاً مکانی است که افراد می‌توانند به شیوه‌ای سالم، احساسات ناگواری مثل خشم، استرس و اضطراب را از خود دور کرده و به روشی درست این انرژیهای منفی را تخلیه کنند.
زمانی که درگیر افکار و احساسات ناخوشایند و منفی هستید، با رفتن به باشگاه می‌توانید توجه خود را پیوسته بر روی فعالیت بدنی و تعامل با محیط خارجی متمرکز کنید. شما می‌توانید از این احساسات منفی و ناخوشایند برای بهتر تمرین کردن در باشگاه استفاده کنید (تخلیه عصبی روی وزنه‌ها) تا اینکه اجازه بدهید به شکل افکار و کارهای ناشی از عصبانیت و استرس بروز کنند و تأثیر بدی روی خود و اطرافیان شما بگذارند.
بعد از اینکه باشگاهها به خاطر پاندمی کرونا بسته شدند، بسیاری از افراد مجبور به پیدا کردن روشهای دیگری برای آزادسازی حسهای منفی درونی خود شدند.
تمرین کردن در باشگاه علاوه بر بهبود سلامت فیزیکی بدن، اهداف روانشناختی گوناگونی هم دارد. اگر بخاطر تعطیلی باشگاههای ورزشی به دلیل شیوع بیماری کرونا، احساس بی‌انگیزگی یا ناراحتی و سرشکستگی در مورد تصویر بدنی خودتان دارید، نگران نباشید چون خیلی از افراد مشابه شما هستند.
راهکارهای مناسب برای مبازره با عوارض تعطیلی باشگاههای ورزشی
با وجود اینکه تعطیلی باشگاهها اثرات نامطلوب ذهنی و روانی متعددی داشته، اما روشهای مختلفی وجود دارد که با انجام دادن آنها می‌توانید فعالیت بدنی و تناسب اندام خود را تا زمان بازگشت به روال عادی کار باشگاهها حفظ کنید.
باشگاه خانگی بسازید!
یک روش جایگزین، ساخت باشگاه خانگی است. بسته به نوع تمریناتی که می‌خواهید انجام می‌دهید، بودجه و فضایی که در اختیار دارید، باشگاه خانگی می‌تواند به اندازه چند وسیله ورزشی در اتاق پذیرایی یا تجهیزات کامل در گاراژ یا اتاقی مجزا باشد.
با این حال بخاطر شیوع کرونا، تجهیزات باشگاهی با قیمت مناسب هم به سختی پیدا می‌شوند مثل رک اسکات، دوچرخه ثابت، تردمیل، دستگاه اسکی فضایی یا الپتیکال، میله هالتر، صفحه وزنه و دمبل.
اگر قصد دارید باشگاه خانگی درست کنید حتماً تبلیغات آنلاینی که در فضای اینترنت هستند و افراد در آن تجهیزات نو یا دست دوم خود را با تخفیف می‌فروشند را چک کنید. با این کار می‌توانید هر وسیله را به طور جداگانه خریداری کرده و در نهایت یک باشگاه خانگی مجهز داشته باشید، حتی اگر بودجه زیادی هم ندارید!
کلاسهای تمرینی آنلاین
کلاسهای تمرینی آنلاین هم روش جایگزین دیگری برای باشگاههای ورزشی و بدنسازی است. بسیاری از مربیانی که قبلاً در باشگاههای ورزشی کلاسهای خود را برگزار می‌کردند در این شرایط بخاطر کرونا کلاسهای خود را به شکل آنلاین در شبکه‌های اجتماعی مختلفی مثل اینستاگرام برگزار می‌کنند. این کلاسها برای ورزشهایی مثل زومبا، تمرینات تناوبی با شدت بالا (HIIT)، یوگا و… برگزار می‌شوند.
حتی اپلیکیشنهای مختلفی هم هستند که به شکل لایو یا ویدئوهای تمرینی از پیش ضبط شده، تمرینات ورزشی گوناگون را برای شما آماده کرده‌اند. این نوع کلاسهای تمرینی آنلاین می‌توانند حس بخشی از اجتماع بودن و انگیزه بیرونی برای تمرین کردن را که بخاطر تعطیلی باشگاهها از دست رفته، جبران کنند.
همچنین بخوانید: شروع دوباره تمرین بدنسازی بعد از یک تعطیلی طولانی
تمرینات ورزشی بیشتر در فضای بیرون
با اینکه باشگاهها در برخی نقاط دنیا تعطیل شده‌اند، اما این بدان به معنا نیست که نباید در بیرون از منزل فعالیت داشته باشید. بسته به موقعیت و آب و هوای محل زندگی خود می‌توانید به انجام فعالیتهایی مثل پیاده‌روی در جنگل و کوه، شنا، قایقرانی، اسکی، دویدن، دوچرخه سواری یا پیاده‌روی معمولی بپردازید.
در برخی شهرها نیز تجهیزات ورزشی مناسبی در پارکها قرار داده‌اند که می‌توانید با رعایت فاصله گذاری اجتماعی و رعایت بهداشت از آنها استفاده نمایید. کلاسهای تمرینی در محیط بیرون با ظرفیت محدود هم گزینه مناسبی هستند.
با یک متخصص سلامت روان صحبت کنید
اگر به خاطر اینکه نمی‌توانید در باشگاه ورزشی مورد علاقه خود تمرین کنید، دچار بهم ریختگی فکری یا سردرگمی و ناامیدی شده‌اید، شاید در درجه اول بهترین کار این باشد که با یک متخصص سلامت روان صحبت کنید.
متخصصین براساس شواهد علمی صحبت کرده و می‌توانند نقطه نظر، دیدگاه‌های بی‌طرفانه و استراتژیهای مبتنی بر مطالعات علمی به شما پیشنهاد دهند تا بتوانید بر احساسات منفی خود غلبه کنید. حتی آنها می‌توانند دیدگاه‌ها و نقطه نظراتی متفاوت با خانواده یا دوستان شما داشته باشند.
با توجه به پیشرفتهایی که در زمینه روانشناسی ورزشی شده، برخی روانشناسان در حوزه عوامل احساسی که روی ورزشکاران اثر می‌گذارند تخصص خوبی دارند.
با اینکه هنوز برخی ورزشکاران و مربیان نسبت به استفاده از اصول روانشناسی ورزشی تمایلی ندارند، برخی تحقیقات علمی نشان داده‌اند که روانشناسی ورزشی باعث بهبود عملکرد ورزشکاران می‌گردد. اهمیت آگاهی از سلامت روان در فعالیتهای ورزشی موضوع مستندی بود که اخیراً با همکاری شناگر معروف المپیکی به نام مایکل فلپس تولید شد.
در برخی جوامع ورزشی شاید درخواست کمک کردن از متخصص سلامت روان با برخی مشکلات همراه باشد ولی باید این شرایط را به چالش کشید. طی یک بررسی مشخص گردید که موانع اصلی ورزشکاران برای درمان شدن توسط یک متخصص سلامت روان مواردی مثل باورهای منفی، سواد کم درباره سلامت روان، تجربیات منفی گذشته، برنامه شلوغ روزانه و غرور بیش از حد می‌باشند.
موقع تمرین کردن سلامت روان به اندازه سلامت بدنی مهم است پس باید با کمک خواستن از افراد متخصص توانایی و قدرت کافی به خودتان بدهید.
خلاصه اینکه…
روشهایی که به کمک آنها می‌توانید حس باشگاه رفتن را جبران کنید عبارتند از تشکیل باشگاه خانگی، شرکت در کلاسهای تمرینی ورزشی آنلاین و فعالیت داشتن در محیط بیرون از خانه است. صحبت کردن با یک متخصص سلامت روان هم به شما کمک می‌کند تا بر احساسات ناخوشایند خود غلبه کنید.
تجربه یک ورزشکار رشته بدنسازی از دوران تعطیلی باشگاههای بدنسازی
تقریباً 10 ساله که هر روز به طور منظم تمرین می‌کنم و در حال حاضر به برنامه روتین همیشگی من تبدیل شده است. تمرینات من شامل ترکیبی از پاورلیفتینگ (شامل انواع اسکات، پرس سینه و ددلیفت) و بدنسازی است که عمدتاً روی تمرینات گروه‌های تک عضلانی تمرکز دارد. هر از گاهی هم تمرینات مناسب برای سلامت قلب انجام می‌دهم.
دلایلی که من را برای تمرین دارم شامل بهبود سلامت عمومی، ارتقای سطح اعتماد به نفس، افزایش سایز و قدرت عضلانی، رفع استرس و اضطراب هستند.
تعطیلی باشگاهها چطور من را تحت تأثیر قرار داد؟
من در تهران زندگی می‌کنم و محل زندگی من به شدت تحت تأثیر پاندمی کرونا قرار گرفت. در فازهای ابتدایی شروع پاندمی، دقیقاً معلوم نبود که باشگاههای ورزشی بسته خواهند شد یا خیر. با اینکه در مقایسه با ورزش کردن کارهای خیلی مهمتری هم برای انجام دادن هستند اما با این وجود رفتن به باشگاه هنوز بخشی از زندگی بسیاری از افراد است. رفته رفته با وخیم‌تر شدن اوضاع کرونا، مراکز تفریحی مثل باشگاههای ورزشی، در محل زندگی من و سراسر کشور بسته شدند.
این واقعیت که بخاطر کرونا تا مدت نامعلومی نمی‌توانستم به باشگاه بروم و تمرین کنم احساسات منفی زیادی را در من ایجاد کرده بود. هر چقدر بیشتر اخبار را می‌خواندم بیشتر با احساسات مختلفی از ناامیدی، خشم، بلاتکلیفی و ترس روبرو می‌شدم چون تقریباً مطمئن بودم که در حال حاضر نمی‌توانم از طریق تمرین در باشگاه انرژی خود را تخلیه کنم، چیزی که در طی این همه سال تمرین ورزشی در باشگاه به آن کاملاً عادت کرده بودم!
راه حل من برای تمرین ورزشی در دوران قرنطینه
خوشبختانه در طی این همه سال تمرین ورزشی، تعدادی تجهیزات ورزشی از جمله دمبل، میله هالتر با وزنه، نیمکت پرس قابل تنظیم و نیمکت تخت خریداری کرده بودم. با اینکه با شرایط ایده‌آل فاصله زیادی داشت باز هم بخاطر داشتن چنین تجهیزاتی خوشحال بودم.
بعد از اینکه چند هفته با این شیوه تمرین کردم، تصمیم گرفتم که با یک راه حل دائمی این مشکل را حل کنم چون می‌دانستم که به این زودی باشگاهها باز نخواهند شد. در نتیجه چنین وضعیتی باعث شد تا گاراژ قدیمی و کهنه خودم را به یک باشگاه خانگی ساده تبدیل کنم.
چندین رک و صفحه وزنه بزرگ سفارش دادم و چون می‌دانستم مدت زمان تقریباً زیادی طول خواهد کشید تا به دستم برسند شروع به کمی تعمیرات و رنگ آمیزی گاراژ کردم تا بالاخره تجهیزات به دستم رسیدند سپس دستگاه اسکی فضایی یا الپتیکال به همراه دستگاه سیم کش با قرقره بالا/پایین را پیدا کرده و خریدم.
حالا گاراژ کهنه و قدیمی منزل من به یک باشگاه خانگی مجهز تبدیل شده بود. همچنین قصد دارم که به مرور تجهیزات ورزشی بیشتر اضافه کنم تا ورزشهای متنوع بیشتری قابل انجام باشند هر چند به دلیل شرایط فعلی، بابت در اختیار داشتن همین تجهیزات هم خوشحال هستم!
با اینکه می‌دانم همه افراد فضا یا وسایل کافی برای ساخت باشگاه خانگی ندارند، اما می‌توانید با وسایل حداقلی هم به تمرین در منزل بپردازید.
خبر خوب اینکه…
در حال حاضر، همه باشگاههای ورزشی طبق پروتکلهای ایمنی و سلامت دوباره باز شده‌اند، با این حال هنوز هم بسیاری از فعالیتهای اجتماعی و سفرهای توریستی در سراسر جهان تعطیل هستند.
با اینکه در نهایت اتفاقات خوبی برای بنده افتاد اما سال گذشته از لحاظ بار روانی و احساسی برای همه کسانی که عادت به باشگاه رفتن داشتند، بسیار سخت و دشوار بود.
من از همه افراد علاقه‌مند به ورزش بدنسازی می‌خواهم که نسبت به احساسات خود در رابطه با تعطیلی باشگاهها بی‌اهمیت نبوده و اگر احساس سردرگمی پیدا کرده‌اید حتماً با یک دوست، یکی از اعضای خانواده یا یک متخصص حرفه‌ای سلامت روان صحبت کنید چون شما تنها کسی نیستید که با این اوضاع دشوار دست و پنجه نرم می‌کنید.
جمع بندی مطالب
✔ تعطیلی باشگاههای ورزشی به خاطر پاندمی کرونا با برنامه تمرینی روزانه بسیاری از افراد تداخل پیدا کرد و باعث شد تا از مزایای روانی ورزش کردن بی‌نصیب بمانند و احساسات ناخوشایندی در آنها پدیدار شود.
✔ از جمله مزایای تمرین کردن در باشگاه می‌توان به داشتن حس مثبت حضور در جامعه ورزشی ، انگیزه‌های بیرونی قدرتمند و بهبود تصویر بدنی اشاره کرد.
✔ برخی راهکارها وجود دارند تا در دورانی که امکان رفتن به باشگاه را ندارید از مزایای آن بی‌نصیب نمانید مثل باشگاه خانگی، شرکت در کلاسهای ورزشی آنلاین و داشتن فعالیت بیشتر در محیط بیرون از منزل.
✔ اگر باز هم احساسات منفی مختلف شما را کاملاً درگیر خود کرده چون نمی‌توانید برای تمرین کردن به باشگاه ورزشی بروید، شاید بهترین کار صحبت با یک متخصص سلامت روان باشد تا راهنماییهای اختصاصی خودتان را دریافت کنید.
